In Engelstalige landen, dulcimer
(ook wel dowcemere, dulcimor, dulcimur, doucemelle, doulcemelle, dolcimela,
or dolcema, allemaal afgeleiden van dulce melos, Grieks voor zoete klank)
was de naam die men gaf voor dit type psalterium met zijn trapeze vormige
klankkast gaf en bespeeld wordt door met kleine hamertjes op de snaren
te slaan. In de landen rondom Duitsland is de naam Hackbrett (ook wel
hackbrad, hackbrade, hakkebrett, or hakkebord)
De oorsprong van het hakkebord is niet meer met zekerheid te achterhalen.
Wellicht komt het instrument uit het midden-oosten, uit de eerste eeuw
na Christus, en werd het gedurende de Kruistochten meegenomen naar Europa.
Een andere lezing is echter dat het hakkebord niet uit het midden-oosten
komt, maar dat het tijdens de middeleeuwen ergens in Europa moet zijn
ontwikkeld. Uit de late middeleeuwen zijn nog veel schilderijen behouden
gebleven die ons hakkeborden uit die tijd laten zien. Een 12de eeuws Ivoren
boekomslag uit Byzantium laat het oudst overgebleven afbeelding van een
hakkebord zien. Op de vroegste versies werden de snaren echter niet met
hamertjes bespeeld, maar met de vingers geplukt. Maar wat de oorsprong
ook mag zijn, hakkebord-achtige instrumenten hebben zich over de hele
wereld verspreidt. Het hakkebord is de directe voorloper van de clavecimbel
en piano.
TRAVAK gebruikt een zgn. Salzburger Hackbrett. Dit type hakkebord komt
veel voor in Beieren en Oostenrijk. Het is volledig chromatisch met een
toonomvang van G t/m D3 |
|